Συνδεσμολογία απλού φωτιστικού σημείου που ελέγχεται από απλό διακόπτη Στο προοπτικό σχέδιο απεικονίζεται χώρος, που φωτίζεται από ένα απλό φωτιστικό σημείο και ελέγχεται από ένα σημείο με απλό διακόπτη. Το φωτιστικό σημείο τοποθετείται στο κέντρο της οροφής του δωματίου, προκειμένου το δωμάτιο να φωτίζεται ομοιόμορφα, ενώ ο διακόπτης τοποθετείται δίπλα στην πόρτα, ώστε να υπάρχει ευκολία χειρισμού. Η συνδεσμολογία του απλού φωτιστικού σημείου, που ελέγχεται από έναν απλό διακόπτη, ενδείκνυται για εφαρμογή σε μικρούς χώρους, με μικρές λειτουργικές απαιτήσεις. Οι απλοί διακόπτες έχουν δύο επαφές και ένα πλήκτρο. Κατασκευάζονται για φορτίο των 10Α, τάση 250V και τοποθετούνται σε απόσταση 90-140 cm από το έδαφος. Για τη συνδεσμολογία χρησιμοποιούνται χάλκινοι, μονόκλωνοι, μονωμένοι αγωγοί H07V-U, διατομής 1,5mm2 και διέρχονται από πλαστικό σωλήνα διαμέτρου Φ13,5mm. Τα χρώματα των αγωγών είναι: μαύρο, για τη φάση, κόκκινο, για τη σύνδεση διακόπτη-φωτιστικού και μπλε για τον ουδέτερο. Σε περίπτωση σύνδεσης φωτιστικού, όπου υπάρχει μεταλλικό πλαίσιο, στις κλέμες του φωτιστικού σημείου στο ταβάνι πρέπει να φτάνει καλώδιο γείωσης, για να συνδέεται στο φωτιστικό. Το καλώδιο της γείωσης είναι και αυτό μονόκλωνο, χρώματος κιτρινοπράσινου και διατομής 1,5mm2. Τα απαραίτητα υλικά και εξαρτήματα υλοποίησης του κυκλώματος δίνονται στο παρακάτω σχήμα, όπου φαίνονται τα πολυγραμμικά και τα μονογραμμικά σύμβολά τους. Συνδεσμολογία: Ο αγωγός φάσης L συνδέεται στη μία επαφή του διακόπτη, η δεύτερη επαφή του διακόπτη συνδέεται με τη μία επαφή του φωτιστικού σημείου, ενώ στην άλλη επαφή του φωτιστικού σημείου συνδέεται ο ουδέτερος αγωγός. ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Συνδεσμολογία φωτιστικού σημείου με ρευματοδότη κάτω από τον διακόπτη
Στις εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις οι ηλεκτρικές συσκευές χρειάζονται για να λειτουργήσουν έναν ρευματοδότη (πρίζα) και έναν ρευματολήπτη (φις). Οι πρίζες αυτές στα σύγχρονα διαμερίσματα ανήκουν σε ανεξάρτητα κυκλώματα πριζών, διατομής αγωγών 2,5mm2. Σε περιπτώσεις, όμως, που το σημείο τοποθέτησης της πρίζας είναι αρκετά απομακρυσμένο από τις ανεξάρτητες γραμμές πριζών, μπορεί να συνδεθεί πρίζα στο κύκλωμα φωτισμού. Η πρίζα αυτή υποστηρίζει φορτίο μέχρι 10Α, συνδέεται με καλώδια διατομής 1,5mm2 και τοποθετείται κάτω από τον διακόπτη, με ελάχιστη απόσταση από το έδαφος 30cm.
Για την συνδεσμολογία φωτιστικού σημείου με ρευματοδότη κάτω από τον απλό διακόπτη χρησιμοποιούνται χάλκινοι, μονόκλωνοι, μονωμένοι αγωγοί H07V-U, διατομής 1,5mm2. Τα χρώματα των αγωγών είναι: μαύρο, για τη φάση, κόκκινο, για τη σύνδεση διακόπτη-φωτιστικού, μπλε για τον ουδέτερο και κιτρινοπράσινο για τη γείωση. Τα καλώδια διέρχονται μέσα από πλαστικό σωλήνα διαμέτρου Φ 13,5mm.
Τα απαραίτητα υλικά και εξαρτήματα υλοποίησης του κυκλώματος δίνονται στο παρακάτω σχήμα, όπου φαίνονται τα πολυγραμμικά και τα μονογραμμικά σύμβολά τους.
Συνδεσμολογία: Ο αγωγός φάσης L συνδέεται στη μία επαφή του διακόπτη, η δεύτερη επαφή του διακόπτη συνδέεται με τη μία επαφή του φωτιστικού σημείου, ενώ στην άλλη επαφή του φωτιστικού σημείου συνδέεται ο ουδέτερος αγωγός.
ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Συνδεσμολογία δύο φωτιστικών σημείων που ελέγχονται από διπλό διακόπτη (κομμιτατέρ) Οι διακόπτες κομμιτατέρ έχουν τρεις επαφές και δύο πλήκτρα. Κάθε πλήκτρο ελέγχει ένα φωτιστικό σημείο. Κατασκευάζονται για φορτίο των 10Α και τάση 250V και τοποθετούνται σε απόσταση 90-140 cm από το έδαφος. Για τη συνδεσμολογία χρησιμοποιούνται χάλκινοι, μονόκλωνοι, μονωμένοι αγωγοί H07V-U, διατομής 1,5mm2. Τα χρώματα των αγωγών είναι: μαύρο, για τη φάση, κόκκινο, για τη σύνδεση διακόπτη-φωτιστικών σημείων και μπλε για τον ουδέτερο. Τα καλώδια διέρχονται μέσα από πλαστικό σωλήνα διαμέτρου Φ 13,5mm. Σε περίπτωση σύνδεσης φωτιστικού, όπου υπάρχει μεταλλικό πλαίσιο, στις κλέμες του φωτιστικού στο ταβάνι πρέπει να φτάνει καλώδιο γείωσης, για να συνδέεται στο φωτιστικό. Το καλώδιο της γείωσης είναι και αυτό μονόκλωνο, χρώματος κιτρινοπράσινου και διατομής 1,5mm2. Τα απαραίτητα υλικά και εξαρτήματα υλοποίησης του κυκλώματος δίνονται στο παρακάτω σχήμα, όπου φαίνονται τα πολυγραμμικά και τα μονογραμμικά σύμβολά τους. Συνδεσμολογία: Ο αγωγός φάσης L συνδέεται στη μία επαφή του διακόπτη. Κάθε μία από τις υπόλοιπες δύο επαφές συνδέεται με τη μία επαφή του κάθε φωτιστικού σημείου. Οι άλλες επαφές των φωτιστικών σημείων συνδέονται με τον ουδέτερο αγωγό. ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Σε περιπτώσεις που επιθυμείται έλεγχος από μία θέση δύο φωτιστικών σημείων, τα οποία λειτουργούν ανεξάρτητα, χρησιμοποιείται διπλός διακόπτης (κομμιτατέρ). Διακόπτης κομμιτατέρ χρησιμοποιείται, επίσης, για τον έλεγχο φωτιστικών σημείων ή ομάδων φωτιστικών σημείων πολύφωτου, όπου κάθε πλήκτρο ελέγχει είτε ένα φωτιστικό σημείο είτε μία ομάδα φωτιστικών σημείων.
Συνδεσμολογία φωτιστικού σημείου που λειτουργεί από δύο διαφορετικές θέσεις με διακόπτες εναλλαγής (αλέ ρετούρ) Οι ακραίοι διακόπτες αλέ ρετούρ έχουν τρεις επαφές και ένα πλήκτρο. Για τη συνδεσμολογία τους χρησιμοποιούνται χάλκινοι, μονόκλωνοι, μονωμένοι αγωγοί H07V-U, διατομής 1,5mm2, που διέρχονται από πλαστικό σωλήνα διαμέτρου Φ 13,5mm. Τα χρώματα των αγωγών είναι: μαύρο, για τη φάση, καφέ για τη σύνδεση των ακραίων επαφών των διακοπτών μεταξύ τους, κόκκινο, για τη σύνδεση του δεύτερου διακόπτη με το φωτιστικό σημείο, μπλε για τον ουδέτερο και κιτρινοπράσινο για τη γείωση, αν αυτή χρειαστεί. Τα απαραίτητα υλικά και εξαρτήματα υλοποίησης του κυκλώματος δίνονται στο παρακάτω σχήμα, όπου φαίνονται τα πολυγραμμικά και τα μονογραμμικά σύμβολά τους. Συνδεσμολογία: Ο αγωγός φάσης L συνδέεται στη μεσαία επαφή του πρώτου ακραίου διακόπτη. Οι ακραίες επαφές του πρώτου διακόπτη συνδέονται με τις ακραίες επαφές του δεύτερου διακόπτη. Η μεσαία επαφή του δεύτερου διακόπτη συνδέεται με τη μία επαφή του φωτιστικού σημείου και η άλλη επαφή του τελευταίου συνδέεται με τον αγωγό του ουδετέρου. ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Σε μεγάλους χώρους (όπως διάδρομοι, σκάλες, υπνοδωμάτια) υπάρχει η ανάγκη ελέγχου ενός φωτιστικού σημείου από δύο θέσεις. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται δύο ακραίοι διακόπτες εναλλαγής (αλέ ρετούρ). Κάθε ακραίος διακόπτης αλέ ρετούρ μπορεί να ανάψει και να σβήσει το φωτιστικό σημείο. Επιπλέον, είναι δυνατόν ο ένας διακόπτης να ανάβει ή να σβήνει το φωτιστικό σημείο και ο άλλος να το σβήνει ή να το ανάβει αντίστοιχα.
Συνδεσμολογία φωτιστικού σημείου που λειτουργεί από τρεις διαφορετικές θέσεις με έναν μεσαίο και δύο ακραίους διακόπτες εναλλαγής (αλέ ρετούρ) Ο μεσαίος διακόπτης αλέ ρετούρ έχει τέσσερις επαφές και ένα πλήκτρο. Για τη συνδεσμολογία χρησιμοποιούνται χάλκινοι, μονόκλωνοι, μονωμένοι αγωγοί H07V-U, διατομής 1,5mm2, που διέρχονται από πλαστικό σωλήνα διαμέτρου Φ 13,5mm. Τα χρώματα των αγωγών είναι: μαύρο, για τη φάση και το καλώδιο σύνδεσης του δεύτερου ακραίου διακόπτη αλέ ρετούρ με το φωτιστικό σημείο, καφέ, για τη σύνδεση του πρώτου ακραίου αλέ ρετουρ με τον μεσαίο αλέ ρετουρ, κόκκινο για τη σύνδεση του μεσαίου διακόπτη με τον δεύτερο ακραίο αλέ ρετουρ, μπλε για τη σύνδεση του φωτιστικού σημείου με τον ουδέτερο αγωγό και κιτρινοπράσινο για τη γείωση, αν αυτή χρειαστεί. Τα απαραίτητα υλικά και εξαρτήματα υλοποίησης του κυκλώματος δίνονται στο παρακάτω σχήμα, όπου φαίνονται τα πολυγραμμικά και τα μονογραμμικά σύμβολά τους. Συνδεσμολογία: Ο αγωγός φάσης L συνδέεται στη μεσαία επαφή του πρώτου ακραίου διακόπτη. Οι ακραίες επαφές του πρώτου διακόπτη συνδέονται με τις αντίστοιχες επαφές του μεσαίου διακόπτη. Οι άλλες δύο επαφές του μεσαίου διακόπτη συνδέονται με τις μεσαίες επαφές του δεύτερου ακραίου διακόπτη και η ακραία επαφή του τελευταίου διακόπτη συνδέεται με τη μία επαφή του φωτιστικού σημείου. Η άλλη επαφή του φωτιστικού σημείου συνδέεται με τον αγωγό του ουδετέρου. ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Σε αρκετά μεγάλους χώρους (π.χ. μακρύς διάδρομος) είναι απαραίτητο η λειτουργία των φωτιστικών σημείων να ελέγχεται από περισσότερες από δύο θέσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρησιμοποιείται συνδεσμολογία κυκλώματος φωτισμού, όπου ένα φωτιστικό σημείο ελέγχεται από τρεις ή περισσότερες θέσεις με τη συνδυαστική χρήση δύο ακραίων διακοπτών εναλλαγής (αλέ ρετούρ) και ενός ή περισσότερων μεσαίων διακοπτών εναλλαγής (μεσαίοι διακόπτες αλέ ρετούρ).
Συνδεσμολογία κυκλώματος φωτισμού με αυτόματο διακόπτη κλιμακοστασίου Για κάθε αυτόματο διακόπτη κλιμακοστασίου παρέχεται από τον κατασκευαστή το σχέδιο συνδεσμολογίας του. Υπάρχει συνήθως και η δυνατότητα σύνδεσης με τέσσερα ή τρία καλώδια, ανάλογα με το αν επιθυμείται χρήση ή μη, αντίστοιχα, συνδυαστικής σύνδεσης κυκλώματος ελέγχου φωτιστικού σημείου από απλό διακόπτη. Για τη συνδεσμολογία χρησιμοποιούνται χάλκινοι, μονόκλωνοι, μονωμένοι αγωγοί H07V-U, διατομής 1,5mm2, που διέρχονται από πλαστικό σωλήνα διαμέτρου Φ 13,5mm. Τα απαραίτητα υλικά και εξαρτήματα υλοποίησης του κυκλώματος δίνονται στο παρακάτω σχήμα, όπου φαίνονται τα πολυγραμμικά και τα μονογραμμικά σύμβολά τους. Περιγραφή λειτουργίας κυκλώματος: Όταν το κύκλωμα βρίσκεται σε κατάσταση ηρεμίας, δηλαδή δεν υπάρχει πίεση στα μπουτόν και το χρονορελέ του αυτόματου κλιμακοστασίου είναι απενεργοποιημένο, τα φωτιστικά σημεία είναι σβηστά. Με την πίεση οποιουδήποτε μπουτόν περνάει ρεύμα από το χρονορελέ και αυτό οπλίζει. Τη στιγμή που το ρελέ οπλίζει, κλείνει ταυτόχρονα και η κανονικά ανοιχτή επαφή του. Μέσω της κλειστής κανονικά ανοιχτής επαφής κλείνει το κύκλωμα των φωτιστικών σημείων και τα φωτιστικά σημεία ανάβουν. Με την παύση της πίεσης του μπουτόν και την επαναφορά του σε κατάσταση ηρεμίας, το χρονορελέ παύει να τροφοδοτείται με ρεύμα, απενεργοποιείται και ξεκινά να μετρά χρόνο. Η κανονικά ανοιχτή επαφή θα παραμείνει κλειστή για χρόνο ίσο με αυτόν που έχει ρυθμιστεί από τον ρυθμιστή χρόνου (λειτουργία delay off) και στο χρονικό διάστημα αυτό τα φωτιστικά σημεία θα συνεχίσουν να ανάβουν. Μετά το πέρας του ρυθμιζόμενου χρόνου, η κανονικά ανοιχτή επαφή του χρονορελέ επανέρχεται σε κατάσταση ηρεμίας, δηλαδή ανοίγει και τα φωτιστικά σημεία σβήνουν. ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Για τον έλεγχο του φωτισμού των κλιμακοστασίων χρησιμοποιείται αυτόματος διακόπτης κλιμακοστασίου. Πρόκειται για διακόπτη ράγας, που ενεργοποιείται είτε με μπουτόν, τα οποία τοποθετούνται σε διάφορα σημεία του κλιμακοστασίου είτε από ανιχνευτές κίνησης. Επάνω στους διακόπτες υπάρχει ένας ρυθμιστής χρόνου και ένας μεταγωγικός διακόπτης. Με τον ρυθμιστή χρόνου καθορίζεται το χρονικό διάστημα που θα μείνουν αναμμένα τα φωτιστικά σημεία, ενώ με τον μεταγωγικό διακόπτη δίνεται η δυνατότητα τα φωτιστικά σημεία να είναι συνεχώς αναμμένα.
Συνδεσμολογία γραμμής εγκατάστασης θυροτηλέφωνου Το τροφοδοτικό αποτελείται από έναν μετασχηματιστή, ηλεκτρονικά κυκλώματα και ακροδέκτες σύνδεσης. Η τάση εισόδου του είναι 230V, η οποία υποβιβάζεται σε τάση εξόδου εναλλασσόμενη των 12V και συνεχή των 6V. Με 12V τροφοδοτείται το κύκλωμα κουδουνιών-ηλεκτρικής κλειδαριάς, ενώ με 6V το κύκλωμα θυροτηλέφωνου. Η μπουτονιέρα αποτελείται από τα μπουτόν κλήσης, τους ακροδέκτες σύνδεσης, μικρόφωνο και μεγάφωνο, ενώ το θυροτηλέφωνο από μικρόφωνο, μεγάφωνο, βομβητή και μπουτόν ανοίγματος πόρτας. Οι διατομές των καλωδίων εξαρτώνται από την απόσταση του σημείου σύνδεσης από το τροφοδοτικό. Τα καλώδια τροφοδοσίας μπορεί να είναι διατομής 0,8, 1,5 ή 2,5mm2, ενώ των ηχητικών σημάτων 0,3, 0,5 ή 0,8mm2. Περιγραφή λειτουργίας του κυκλώματος: Με την πίεση του μπουτόν της μπουτονιέρας εισόδου, το κύκλωμα του βομβητή κλείνει και ακούγεται ο ήχος κλήσης στο αντίστοιχο θυροτηλέφωνο που καλείται. Σηκώνοντας το ακουστικό του θυροτηλέφωνου του διαμερίσματος, κλείνει το κύκλωμα ομιλίας και τα μικρόφωνα και μεγάφωνα της μπουτονιέρας και του θυροτηλέφωνου του διαμερίσματος τίθενται σε λειτουργία. Από το θυροτηλέφωνο του διαμερίσματος, με την πίεση του μπουτόν ανοίγματος της πόρτας, κλείνει το κύκλωμα της ηλεκτρικής κλειδαριάς και η κλειδαριά απομανδαλώνεται από την πόρτα. ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ
Για την επικοινωνία του εσωτερικού διαμερισμάτων με την πόρτα εισόδου πολυκατοικίας χρησιμοποιούνται θυροτηλέφωνα. Τα βασικά στοιχεία αυτού του κυκλώματος είναι το τροφοδοτικό, το θυρομεγάφωνο με μπουτονιέρα, η ηλεκτρική κλειδαριά και το θυροτηλέφωνο. Για κάθε σύστημα θυροτηλέφωνου, ο κατασκευαστής παρέχει το κατάλληλο τροφοδοτικό και το σχέδιο συνδεσμολογίας.
Συνδεσμολογία μονοφασικού πίνακα διανομής οικίας Για την κάλυψη των αναγκών των παραπάνω γραμμών επαρκεί και χρησιμοποιείται μονοφασική παροχή Νο3-8kVA της ΔΕΗ. Η παροχή της ΔΕΗ είναι τριπολική (φάση, γείωση, ουδέτερος), διατομής καλωδίων 3x10mm2 και φτάνει μέχρι τον ηλεκτρικό πίνακα της οικίας. Στον ηλεκτρικό πίνακα αρχικά τοποθετείται ο γενικός διακόπτης 40Α, που αφενός προστατεύει την εγκατάσταση από βραχυκυκλώματα και υπερφορτίσεις, αφετέρου δίνει τη δυνατότητα διακοπής του ηλεκτρικού κυκλώματος, όταν αυτό βρίσκεται στην κανονική του λειτουργία υπό φορτίο. Ακολουθεί η τοποθέτηση του διακόπτη διαφυγής έντασης (ρελέ διαρροής) 40A/30mA, που προστατεύει από ηλεκτροπληξία και πυρκαγιά και στη συνέχεια τοποθετείται ασφάλεια τήξης 35Α, για προστασία από βραχυκυκλώματα και υπερφορτίσεις. Από το σημείο αυτό αναχωρούν οι γραμμές για τα επιμέρους στοιχεία της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Πριν την οποιαδήποτε γραμμή, τοποθετείται για την προστασία της μικροαυτόματος διακόπτης. Για την προστασία φορτίων απορροφούμενης ισχύος μικρότερης των 1,5kW τοποθετείται μονοπολικός μικροαυτόματος διακόπτης, ενώ για μεγαλύτερης των 1,5kW διπολικός. Για μια τυπική σύγχρονη οικία, που αποτελείται από τις γραμμές που αναφέρθηκαν παραπάνω, τα απαιτούμενα μέσα προστασίας και οι διατομές των αγωγών είναι: Ακολουθεί το πολυγραμμικό και το μονογραμμικό σχέδιο σύνδεσης του ηλεκτρικού πίνακα διανομής οικίας. ΠΟΛΥΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ 
Οι βασικές απαιτήσεις της εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης μιας σύγχρονης οικίας είναι:
-Δύο γραμμές φωτισμού
-Τρεις γραμμές πριζών
-Μία γραμμή πρίζας για πλυντήριο πιάτων
-Μία γραμμή πρίζας για πλυντήριο ρούχων
-Μία γραμμή για τοποθέτηση κλιματιστικού
-Μία γραμμή θερμοσίφωνα
-Μία γραμμή ηλεκτρικής κουζίνας
